W „Dwóch biegunach” Elizy Orzeszkowej główny bohater i zarazem narrator czyta swoje dzieło ukochanej kobiecie. W ten sposób odsłania delikatną część siebie. Oczywiście, czytanie nie jest proste, Zdzisławowi towarzyszy trema – nieobca kolejnym pokoleniom artystów.