W zeszłym roku amerykańska poetka Louise Glück została uhonorowana Literacką Nagrodą Nobla. Dotychczas nie była dobrze znana na gruncie polskim. Teraz możemy poznać jej twórczość – niedawno ukazał się tomik jej wierszy „Ararat”.
„Dokładnie rok temu zmarł mój ojciec.
Tamten rok był gorący. Na pogrzebie ludzie rozmawiali o pogodzie.
Że gorąco jak na wrzesień. Że tak nietypowo.
Tego roku jest zimno.
Jesteśmy tylko my, najbliższa rodzina.
Na grządkach kwiatowych
strzępy brązu, miedzi.
Przed domem córka siostry jeździ na rowerze
tak samo jak w zeszłym roku,
wte i wewte po chodniku. Chce sprawić,
żeby minął czas”. [fragment wiersza Labor Day].
Niedawno Wydawnictwo a5 opublikowało Ararat, pierwszy na gruncie polskim tomik wierszy Louise Elisabeth Glück, amerykańskiej poetki, która w 2020 roku otrzymała Literacką Nagrodę Nobla. Utwory składające się na ten tom przetłumaczyła Krystyna Dąbrowska.
Właściwie Ararat to opowieść o braku, żałobie, silnie zainspirowana biografią poetki. Wbrew pozorom nie chodzi tylko o śmierć ojca, który był ważnym punktem odniesienia zarówno dla poetki, jak i jej matki oraz młodszej siostry. Żałoba, zdaje się, już dawno rozbiła tę rodzinę. Louise Glück utraciła starszą siostrę zmarłą w niemowlęctwie.
„Moja siostra spędziła całe życie w ziemi
Urodziła się, umarła.
A pomiędzy
ani jednego bystrego spojrzenia, ani jednego zdania.
Robiła to, co robią niemowlaki,
płakała. Ale nie chciała być karmiona.
Matka jednak trzymała ją w objęciach, próbując zmienić
najpierw los, później historię.
I coś się zmieniło: kiedy siostra umarła,
serce mojej matki stało się
bardzo zimne, surowe,
jak maleńki wisiorek z żelaza” [fragment wiersza Utracona miłość]
Louise Glück krąży wokół tych samych tematów – przemijania, utraty, żałoby, trudnych więzi międzyludzkich, a wreszcie rozpadu rodziny. Pozornie te wiersze zostały napisane trochę „sucho”, ale przebija z nich to czułość, to zagubienie, to bezradność, to samoświadomość. Warto przejść tę drogę razem z poetką.
„myślałam,
że ból znaczy:
jestem niekochana.
A znaczył, że ja kocham” [fragment wiersza Pierwsze wspomnienie]
Źródło cytatów: Louise Glück, Ararat, tłum. Krystyna Dąbrowska, Wydawnictwo a5, Kraków 2021.
Źródło grafiki: https://www.poetryfoundation.org/poets/louise-gluck